بەیادی ڕۆژە ناخۆشەکان…………….د.عوسمان قادر
بەیادی ڕۆژە ناخۆشەکان
د. عوسمان قادر
ئەم دۆخەی ئیستای گۆی زەوی تیکەوتووە سەردەمی ئەنفالی بیرهینامەوە، کە مانگی ٤/١٩٨٨ لەگەرمیان ڕوخابوین و بێهیوا مابووینەوە، بەبەر چاومانەوە خەڵکەکەیان بەرەو مردن دەبردو گوندەکانیان تەخت دەکرد.
لەم باروو دۆخە نەخوازراوەشدا کە ترس بەرۆکی گۆێ زەوی گرتوە، هەموومان وەک یەکین، جیاوازی چینایەتی و ڕەگەزی و نەتەوەیی بوونی نییە، هەموو ڕووبەڕووی کۆمەڵکوژیەکی بایلۆجی دەبینەوە..
بەندە خۆشەویستیم بۆ ژیان و مرۆڤایەتی وام لێدەکات مردن لە هەموو کەس زیاتر ئازارم بدات. بۆ هەر کەسێک لەهەر نەتەوەیەک بێت بەهەر شێوەیەک بێت فرمێسکی هاودەمیم بۆ هەموو مرۆڤێکە، کە بەزووڵم و غەدر لە ناوبچێت یان بێدەنگ بکریت …خۆ حەتمەن بە هەر کارەساتێکی سروشتیش بێت.
ئیستا زۆر ئازارم دەدات بۆ ئە و ووڵات و نەتەوانەی توانیوویانە بەهۆی پیشکەوتنی شارستانی و کەلتووری دەوڵەمەندیان ئەم گووی زەوویە جوان بکەن، بە داهینان و پێشکەوتنەکانیانەوە لە هەموو روویەکەوە ،کەچی ئێستا بێهیوا و دەستەوە وەستان بەرانبەر ڤایرۆسێکی نەبینراو داماوون چاوەرێی گۆڕانکاریەکی گەردوونی یان موعجیزەیەک دەکەن کە ئەم مەرگەساتە بوەستێنی ..
لێرەدا من ڕۆژە سەختەکانی ئەنفالم بیردەێتەوە کە لە سەرلووتکەی قۆپی قەرەداخ بەدیووی گەرمیاندا لەگەڵ چەند پیشمەرگەیەکی قارەمان لەوانە ڕەوانشاد هونەرمەند (حەمەجەزا )ی گورانی بێژ کاک (هونەری) کوری کاک ( نەوزاد کەریم) (د.سەلام حەمە کەریم ) کاک ( جەوهەری) برای کە کوری پورمن لەگەڵ چەند پێشمەرگەیەکی تر کە ناویانم بیرنەماوە.
بێهیوا و ماندوو شکستە بینیمان چۆن دێیەکانیان یەک بەدووای یەکدا سوتان ویرانیان کرد خەڵکەکەیان کۆ کردەوە و بردیانن بەرەونادیار.. ڕادوێیەکی (ئێف ئێممان) پێبوو گوێمان لە ڕادیووی مۆرتیکارلۆ ، لەندەن ، قاهیرە، چەند شوێنێکی تر دەگرت ووتمان بەڵکو باسێکمان بکەن، هەوڵێک هەبیت بۆ وەستاندنی ئەم مەرگەساتە کە بەهێزێكی گەورەی پڕ تازەترین چەکی تەکنەلۆجی بەرانبەر بە کۆمەڵی خەڵکی سیڤیل لە ژن و مناڵ و پیری گووندنشین بەناوی( ئەنفال)وە کۆمەڵکوژکران، هیچ هیوایەک نەبوو ئەوسا گووتم ئەگەر خودا هەیە با ڕۆڵی خۆی ببینێ لافاوێک ڕەشەبایەک بوومەلەرزەیەک بهینی، ئەم کوشتارە بوەستێنێ….بەڵام بەداخەوە کاری خۆیان کرد و جەنگێکی دەرونیان لەناخی هەمووماندا جێ‌هێشت پڕلە ناخۆشی و دڵە ڕاوکێکێی دەروونی ترومایەکی بەردەوام ڕەنگە ئەوەی بەچاوی خۆی نەیبینیبێ نەتوانێت بە ئاسانی وێنای بکات .
ئەوەتا ئیستا لەم تاقیکردنەوەیەدا، کە هەموو لەیەک پاکیجدا ڕووبەڕووی ئەو مردن دەبینەوە….دەبینین لە دەستدانی ئازیزان چەند قورسە بەتایبەت بەم شێوەیە، من لێرەدا دەمەوێ ڕوناکی بخەمە سەر دارشتنی مردنیک، کە دەسەڵاتدارێکی دیکتاوور بەناوی ئایدۆلۆجی جیاجیاو و بیری شوڤێنی دەیسەپێنن بەسەر گەلان و کۆمەڵانی تردا، حەتمەن تێگەیشتنی جیاواز و وردەکاری قوڵ هەیە لەنێوان مردنی کارەساتی سروشتی و جەنگەکاندا بەڵام مردن هەرمردنە، لەدەستدان ئاسان نییە …بەتایبەت کە بە پلان و تەماحی ئابووری و ڕەگەزپەرستی تیدابیت.
مێژوو بیرمان دەخاتەوە کە لە حەفتاکانی سەدەی رابوردودا چۆن فرۆکەوانەکانی یەکێتی سۆڤیەت کوردوستانیان بە ناپاڵم ووێران دەکرد، چۆن رۆژهەڵات و ڕۆژئاواو وڵاتانی ئیسلام و عەرەبی پێشبڕکێیان بوو لە پشتیوانیکردنی ڕژێمی فاشی بەعس بە فرۆشتنی چەک و کەرەسەی جەنگ بە عیراق بۆ سەرکوت کردنی گەلی کورد! چۆن ووڵاتان بیدەنگیان هەڵبژارد بەرانبەر کیمیابارانی کوردستان ئیمەش هەر چاوەڕێی دەنگێکی سوزداری بووین لە ڕۆژنامەنووسێکی بەوویژدان بەهەست فۆتۆگرافێکی شارەزا ئازارەکانما نیشانی ڕای گشتی جیهان بدات.
بەو هیوایەی کاریگەرییەک دروستبکات لە سەر حکومەتەکانیان دڵخۆشکەرە بوون ،بۆ ماوەیەک هیوای دەداینی، بەدڵنیاییەوە دنیای دووای کرۆنا دنیایەکی زۆر جیاواز دەبیت، چونکە زۆر لەو بنەماو یاساو ڕێسایانەی ئابوریان لەسەر دروستکردبوو گۆڕانی بەسەرهات، ئابووری دنیا خەریکە نابووت دەبیت…هەندێ لەڕێکەوتنە نێودەوڵەتیەکان هەرەسیان هیناوەو ململانێکان گۆرانی زۆریان بەسەردا دێت.
لیرەدا دەپرسم : بڵیی زلهیزەکانی دنیاو ووڵاتە داگیرکەرەکان دەرس لەم قەیرانە وەربگرن یاخود بەهەمان شێوەی ساڵان لەباتی گرنگی دان بە ژیانی هاوڵاتی و خۆشگوزەرانی بۆ ووڵاتەکانیان دەستدەکەنەوە بە پیشبرکیی فرۆشتنی چەک و قۆرخ کردنی بازار بۆ خۆیان لەسەر ژیانی گەلانی بی ووڵات و بە پشتیوانی کردنی ووڵاتە دیکتاتۆروو فاشییەکان ئابووری خۆیان بنیات بنینەوە.
خۆ گەر وابیت دیسانەوە ئێمەی کورد بەشی شێرمان بەردەکەویتەوە و دەبیت، دەسەڵاتدارانی کوردستان زۆر ووریاو ژیرانە خۆیان بۆ دوای کرۆنا ئامادە بکەن.
