من کەسم ئەنفال نەکراوە بەڵام کەرامەتی ئینسانیم ئەنفالە ….. عومەر محەمەد

نیسان 16, 2019 Omer وتار لێدوان نووسین ناچالاککراوە لە من کەسم ئەنفال نەکراوە بەڵام کەرامەتی ئینسانیم ئەنفالە ….. عومەر محەمەد

---

من کەسم ئەنفال نەکراوە بەڵام کەرامەتی ئینسانیم ئەنفالە

عومەر محەمەد

٢٨ی نیسانی ٢٠٠٥

ئەم وتارەم لەرۆژی ٢٨ی نیسانی ساڵی ٢٠٠٥ دانوسیوەو لەژمارە ٢ی گۆڤاری ئەنفالستاندا بڵاوکراوەتەوە، کە رۆژی ٣ی ئایاری هەمان ساڵ لە یادی کیمیابارانی گۆپتەپەو عەسکەردا چاپ وبڵاوکرایەوەو هەر ئەو رۆژە گەیاندمە گوندی گۆپتە. نایشارمەوە بلاوکردنەوەی لە ئێستادا بێ هۆکار نیە، بەڵکو پۆستی چەند بەریزێک لە تۆڕی کۆمەڵایەتی فەیسبوک ئازاریاندام بەداخەوە ئەوکەسانە هەم کەسوکاری ئەنفالن و هەم شاعیرو رۆژنامەنوس و نوسەرن و باشیش دەزانن کەکەسانێک هەن لەدۆسێی ئەنفالدا وەستان ناناسن و کەسیشیان ئەنفالنەکراوە . ئەوان وایان نوسیوە (کەس بەخەمی ئەنفالەوە نیە “کەس” یان نوسیویانە سبەی مەلەفی ئەنفال دەپێجرێتەوەو هەتا ساڵێکی تر کەسمان نایکەینەوە) لەراستیدا ئەوە هەستی خۆیانەوئەو گشتاندنە بۆ”هەموو” راست نیە ! دواتر بەوتارێک وەلامێکی تایبەت بۆ ئەو بەرێزانەش دەنوسم . بەڵام نایشارمەوە ئەمساڵ لەهەموو ساڵێک ماندوتربووم کەچی ئەم قسانە هێندەی ترماندویان کردم .. ئەفسوس .

ساڵی پار کەسەرقاڵی دەرچوونی ئەنفالستان بووم ، دۆستێكم لە ڕووی دڵسۆزیەوە لێم هاتە پێشەوە و پێیگوتم: بۆچی خۆت تووشی كێشە دەكەیت ؟ ئەوانەی كەسوكاریان ئەنفالكراوە لە هەمووكەس بێدەنگترن و ئەوانەی خەڵكیشیان ئەنفالكردووە، هەزاران جار لەمن وتۆ و پێشمەرگە ئازاكانی دوێنێ لەپێشترن، وەكجاران لێدەخوڕن و پاسەوانیان بەدواوەیەو دیوەخانەكانیان لە جاران گەرمترەو نەسریەی دیوەخانانەشیان خەیاڵیە، كە لەڵیەن هەردوو حكومەتی كوردیەوە بۆیان دابینكراوە، پرسەو شاییان خۆشی و ناخۆشییان لە شاشەی تەلەفزیونەكانەوە پەخش دەكرێوكەسوكاری ئەنفالكراوەكانیش وا لەبرسان دەمرن، كاكە دانیشە دەست بەكڵاوەكەی خۆتەوە بگرە باتۆش ئەنفال نەكەن، بەخوا سبەینێ منداڵەكانیشت چارەنوسیان لەتۆ باشتر نابێت.

منیش وەك چۆن لەسەرخۆ گوێم بۆگرتبوو، هەروا لەسەرخۆ سوپاسم كرد و وەڵامم دایەوە:  – ئەوەی ئێستا پێت ووتم بەزیادەوە هەمووی دەزانم، لەوەشدا ڕاست دەكەیت كە من كەسم ئەنفال نەكراوە بەڵام بیرت نەچێت ئێمە هەموومان كەرامەتمان ئەنفالكراوە، ئینسانیەتمان سووكایەتی پێكراوە، بەڵام ئیدی وەختی ئەوەیە چیدی ڕێگە نەدەین ئەنفال بكرێینەوە، من هەتا ئەمڕۆ ئینسانیەتی خۆم نەدۆڕاندووە ڕێگەش نادەم  بیدۆڕێنم، ئەو ئەنفالچیەكوردەی دوێنێ بەشداری تاوانی ئەنفالی كردووە و پەلی كچەكوردێكی گرتووە و تەسلیمی سوپای كردووە، ئەوەی بەناوی پەنادان و لێبوردنی گشتیەوە خەڵكی هەڵخەڵەتاندووە و پاشان داویتییە دەست بەعسەوە، تەنانەت ئەوانەی ئەمەشیان نەكردووە، بەڵام بەپێش چاویەوە ئەو هەموو بێحورمەتیە بە ئینسان كراوە، ئەوە هێشتا بەرلێبوردنی خەڵك نەكەوتووە، بەرلێبوردنی حزبەكان كەوتووە، بیرت نەچێت لێبوردنی حزب و لێبوردنی كۆمەڵگا جیاوازیان زۆرە، لێبوردنی سیاسی جێگەی دادگای جێنۆساید ناگرێتەوە، حزب نوێنەری خۆیەتی ئەو حزبانەی كە هیچ خەمێكی ژیانی خەڵكیان نیە چۆن دەتوانن نوێنەری بن؟ تاوانباران نەهاتوون داوای لیبوردن لە خەڵكی كوردستان بكەن، چونەتە بن باڵی حزبەكان، ئەوانەشی ئەمرۆ لەرۆژنامەو تەلەفزیونەكانەوە خەریكی كەش وفشی كوردایەتین، گوایە پەیوەندی ژێربەژێریان لەگەڵ ئەم حزب یان ئەو حزبدا هەبووە، درۆدەكەن و ناتوانن بەو ئاسانیەو بە تەسریحی سەركردەیەك ئەو تاوانە لەكۆل خۆیان بكەنەوە، ڕەنگە موستەشار هەبووبێت پێشمەرگەی داڵدەدابێ و ژیانی ئینسانێك یان دوانی سەندبێتەوە، بەڵام بیرت نەچێت ئەوان ئەوەیان لەڕووی ئینسانیەتەوە بۆ حساب ناكرێ، چونكە لەبەر زەبری بەسەبری پێشمەرگە لەلایەك و لەبەرئەوەی دەیانزانی ئەگەر پێشمەرگە لەكوردستان نەمێنی بەعس نەك هەرچەك وجلیان دەكات، بەڵكو دور نیە ئەنفالیشیان نەكات، ئاخر كەسێك پیاوماقوڵێك موستەشارێك قبوڵی ئەوە بكات بەشداری كوشتن وئەتك كردن و بێسەروشوێنكردنی ئەو هەموو مرۆڤە، ئەو هەموو هاونیشتمانیەی خۆی و هاونەتەوەی خۆی بكات، چۆن دەبێتە جێگەی متمانەی هێزێكی حوكمڕان؟ چۆن دەبێتە جێگە متمانەی بەعس، كەم نەبوون ئەو جاسووس و جاش و موستەشارانەی لەلایەن ئەفسەرێكی عەرەبەوە یان لەلان دەست رۆیشتوویەكی بەعسەوە سووكایەتیان پێكراوە و پێیان ووتراوە ئێوە وەفاتان بۆ كچەكانی خۆتان نەبێت وەفاتان بۆ حكومەتی عەرەبی نابێت،[1] كەم نەبوون ئەوانەی بەوپەڕی سووكایەتی پێكردنەوە وەك ( دۆزەرەوەی ئەڵغام) و سەگی پۆلیسی لەلایەن ئەفسەرێك بگرە عەریفێكیشەوە پێشخۆدراون و شەڕی پێشمەرگەیان پێكردوون.

 ئەی ئەوانە ئەگەرهەموویان هەر پیاوی ڕەشید و هاوكاری پێشمەرگە بوون؟ ئەی ئەو كەمینە زۆر خراپەیان لەكام زیندانی حكومەتەكانی كورددایە؟ من هەمیشە ئەو قسەیەی موستەشارێكی ناچەی سوورداشم لەبیرناچێتەوە كە ووتبووی:( ئێمە هەق وایە نانێك بخۆین و یەكێكیش بنێرین بۆ سەرگەڵو، چونكە ئێمە نانی پێشمەرگە دەخۆین، ئاخر ئەگەر پێشمەرگە نەبێ و ئەوان جارجار دەستێک نەوەشێنن، سەدام سەگ و گورگی وەك، ئێمەی بۆچییە، مەگەر پارەی لێزیادە؟) بەڵام ئەوانەی ئەمڕۆ فەزڵ فرۆشی بەسەر خەڵكەوە دەكەن و دەڵێن خەڵكمان رزگار كردووە، فەرموون ئەوە دەزگاكانی ڕاگەیاندن، بابێن و بفەرموون، شایەتحاڵەكان بێنن و شاهیدی ئەوەیان بۆ بدەن كە فڵان موستەشار لە دەست دێوەزمەی ئەنفال رزگاری كردووە؟! فەرموون باخەڵكیش دڵی پاكببێتەوە و بزانن ئەوانەی پەیوەندی ژێر بەژێریان لەگەڵ حزبەكان هەبووە و ئەوێ ڕۆژێ مەردایەتیان نواندووە.

 بەڵام نا ئەوە مەحاڵە خۆری ڕاستیەكان بەبێژنگی حزبەكان بگیرێ، ئەوانە پیاوی بەعس بوون و ئەمرۆ فەزڵفرۆشی مەردایەتی دەكەن، چەندیان هاتوون بڵێن ئەو پارەیەی بە خۆفرۆشی پەیدامكرد، ئەوپەڕی شەرمەزاریە، من دەیگێڕمەوە بۆ خزمەتی ئەوانەی بوونە قوربانی؟ حزبەكان لەگرانی و ڕۆژە سەختەكانی گەمارۆی ئابووریدا، چەند تاوانباریان ناچاركردووە، بەشێكی كەم لە سەروەت و سامانیان بخەنە خزمەتی ئاوەدانكردنەوە و بژێوی پیرە پیاوو پیرە ژن و منداڵانی باوک ئەنفالکراوەوە؟ ئەی ئەگەر پرسیارەكە ئاوەژوو بكەینەوە و بپرسین: چەند كۆمپانیا هەیە هیی ئەوانە نەبێت كە خوێنی مرۆڤێك و پشیلەیەكیان لەکن وەك یەك وایە؟ ئەگەر ئەوانەی ئەمرۆ داكۆكی لە ئەنفالچیەكان دەكەن، دەبێت بۆهەتا هەتایە گوێ لەقسەی ئەو منداڵەی ئۆردوگای شۆڕش بخەوێنن كەدەڵێت: ( یەك دەست جلم هەیە، ئەویش هی خۆم نیە هی قوتابخانەیە! ) ئەی بەرپرسێك دەڵێت چی سێتێك سەیارەم هەیە ئەویش هی حزب نیە هی خۆمە؟ نازانم بۆهەتا هەتایە بەرپرسەكان دەتوانن خۆیان لەو شەرمەزارییە گەورەیە بدزنەوە یان نا، كاتێك قسەی ئەو منداڵە دەبیستنەوە كە لەوەڵامی پرسیاری رۆژنامەیەكدا وتبووی: دەزانم كێ باوكمی ئەنفال كردووە، بەڵام ناوێرم قسەبكەم! هەرگیز ناتوانن خۆیان لەو ترسە رزگار بكەن، كە منداڵێكی ١٤ساڵان لەوەڵامی رۆژنامەنوسێكدا دەڵێت : دەمەوێت خوێندن تەواو بكەم و دوارۆژ ببم بەحاكم، بۆئەوەی تاوانبارانی ئەنفال بدەم بەدادگا.

---

[1] ئەوە جاشێک لەدیدارێکدا پێگوتم (سوێند بەخوا بەبەرجاومەوە ئەفسەرێک وای بە ئامرسریەکەمان گوت (ئێوە وەفاتان بۆ کچ وژنەکانتان نەبێت بۆ حکومەتی عارەبیشتان نابێت ..) نوسەر

سه‌رنجه‌كان

---