هەنجیری ئەسمەری چیای شەنگال
هەنجیری ئەسمەری چیای شەنگال
ئامادەكردنی : فلاح
مرادخان شاكرم
“س” كچیكی ئەسمەری چاورەشی خەلكی تەلئەلبەناتە لەناوچەی شەنگال ، لەكاتی پەلامارە بەربەریەكەی دەوڵەتی ئیسلامی خویندكاری پۆلی هەشت ئەبیت ، “س” لەژیر چادریكی سپیدا بەدەم هەڵڕشتنی فرمیسك و هەڵكیشانی حەسرەت و ئاهەوە دەستیكرد بە گیرانەوەی بەسەرهات و نەهامەتیەكانی و وتی ” بەرەبەیانی ٣-٨-٢٠١٤ كاتی بەخەبەر هاتین هەموو دەوروبەر و دراوسیكانمان شڵەژابون هەركەسیك هەولی راكردن و خۆقوتاركردنی ئەدا ، خەلكی گوند ئەیانوت شەنگال گیراوەو چەتەو پیاوكوژەكانی داعش و هۆزەعەرەبەكان بەرەو لای ئیمە دین و ئەبیت خۆمان دەرباز بكەین ، ئەو خیزانانەی ئۆتومبیلیان هەبوو شانسیان باشتر بو بۆ هەڵهاتن ، بەڵام ئیمە بە پیادە بەرێكەوتین ، لەریگەی هەڵهاتنمان پیاویكی عەرەب كەباوكمی ئەناسی هاتە ڕێگەمان و پێی وتین بۆكوێ ئەرۆن بگەرینەوە بۆ ماڵ و حاڵی خۆتان ، ئەو پیاوە خەڵكی گوندی تەل قەساب بوئاڵایەكی رەش و سپی داعشی كردبوو بە ئۆتۆمبیلەكەیەوە پیش ئەوەی لەئیمە تێپەر بیت وتی هەمووتان ئەگەرێننەوە بۆ سەر ماڵ و حالی خۆتان ئەوان زۆر باشن ئازاری كەس نادەن تەنها پارچە پەرۆیەكی سپی بگرن بەدەستانەوە ئیتر سەلامەت ئەبن و هیچ خەمتان نەبیت ! “
“س” و خیزانەكەی لەگەڵ چەندین خیزان و كەسی دیكەدا لەتاو ترس و شەكەت بوون هیلاكیەكی زۆر لەسەر رێگایەكی سەرەكیدا چاوەروانی هات و نەهاتیان كردبو، تاگەیشتنی قافلەی ئۆتۆمبیلەكانی دەولەتی ئیسلامی “س” وتی ” دوای كاتژمیرێك وەستانمان لەسەر ئەو رێگایە چەندین ئۆتۆمبیلی داعش گەیشتنە لامان و هەر لەگەڵ گەیشتنیان دەستیان كرد بەكوشتن و لێدان و فەلاقەكردنی پیاو و گەنجەكان ئەوكاتە تێگەیشتین توشی چ بەڵاو فریودانیك بوین لەلایەن ئەو ناسراوەی باوكمەوە “.
“س” بەدەم گریان و لەرزینەوە بەردەوام بوو لە گیرانەوەو وتی ” دوای دەستگیركردنمان گویزانیانەوە بۆ قوتابخانەیەك لە تەلعەفەر كە نزیكەی ١٥٠ خیزانی دیكەش لەوی دەستبەسەر كرابون ، بۆ ماوەی ٥ رۆژ لەو شوینە ماینەوە بەڵام بەهۆی نزیكبونەوەی بۆردومانی تەیارەكانەوە ئیمەیان گویزایەوە بۆ شاری موصل بۆ شوێنیك كە نزیكەی 7٠٠ خیزانی ئیزیدی تێدا دەستبەسەر كرابون ، ئەو شوینە لەبینای قوتابخانەیەكی كۆن ئەچوو ، دوای ١٠ رۆژ چەند ئەندامیكی داعش هاتنە ناومان و داوایان لیكردین كە شەهادەت بهینین و ببین بە ئیسلام یان مەرگ چاوەرێمان ئەكات ! ئیمە توشی ترس و تۆقین بوبوین و خاوەنی هیچ بریارێكی خۆمان نەبوین ، دوای ئەو ماوەیە ئیمەیان گویزایەوە بۆ بەندیخانەی بادوش و لەو بەندیخانەیە پیاو و ژن و مناڵیان لێكجیاكردەوە، لەو هاوینە گەرمەدا دەنگی گریان و قیژ و هاوار و پارانەوەیەك بو وەك رۆژی حەشر ، هەر مناڵیك تەمەنی لە ٥ ساڵ زیاتر بو لە دایكیان جیاكردەوە ، رۆژی دواتر هاتنە ناو ئەو شوینەی ئیمە كە تەنها ژنەكانی لیبون و دەستیان كرد بە جیاكردنەوەمان بە پیی تەمەن ، من كەوتمە ناو گروپی كچە گەنجەكان و دووبارە خستینیانەوە ناو پاسیك و لە موصلەوە گەراندینیانەوە بۆ تەلعەفەر ، رۆژی دواتر چەند ژنیك كە سەر بە داعش بون هاتنە ناومان و یەك بە یەك دەستیان كرد بە پشكنینی جەستەمان من نەم ئەزانی مەبەستیان چیە دواتر بۆم دەركەوت پشكنینی پەردەی كچینی مان بۆ ئەكەن ، من و دو خوشكم و ئەو كچانەی دیكە كە لە پشكنین جیاكراینەوە خستینیانە ناو ئۆتۆمبیلیك بۆ شاری موصل ، دواتر لە موصل پێیان وتین كە من و خوشكێكم جیاكراینەوەو بردینیان بۆ سوریا بۆ شاری رەققە ، خوشكیكی دیكەمان لە موصل مایەوەو هیچ هەواڵێكی نازانین ! “
لێرەوە چیرۆكی كۆیلایەتی سێكسی “س” لەسایەی دەوڵەتی ئیسلامی دەست پێئەكات ، و كاتی گروپی كچەكان ئەگەنە وڵاتی سوریا لەشاری رەققە ئەبرین بۆ بینایەك كە لەماڵێكی گەورەی بەرپرسێك ئەچێت دواتر ئەزانن ئەو شوێنە جێی دابەشكردن و كرین و فرۆشتنی كچەكانە و هەر ئەندامیكی داعش یان هاوڵاتیەك بیەویت یەكیك لەم كچانە بكریت سەردانی ئەم شوێنە ئەكات ، دوای چەند رۆژیك ئەندامیكی داعش خوشكیكی “س” هەڵئەبژێرێت ولەگەڵ خۆی ئەیباتەوە بۆ شاری موصل ، دواتر كەسیكی فەلەستنی “س ” ئەكریت بە ١٠٠٠ $ و ئەیبات بۆ خۆی دیارە ئەو كەسە بەرپرسیكی باڵا ئەبیت و پاسەوانێكی ئەبیت كە خەڵكی عێراقە ، “س” وتی پاسەوانە داعەشە عێراقیەكە زۆر هەستی بەشەرمەزاری ئەكرد كە پاسەوانی كەسیكە مامەڵەیەكی كۆیلایەتی لەگەڵ كچیكی عێراقی ئەكات هەربۆیە ئامۆژگاری ئەكردم كە خۆم دەرباز بكەم وە دەمانچەیەكی پیدام و فیری كردم چۆن بەكاری بهێنم و داوای لیكردم لە فرسەتیكدا تۆلەی خۆم بكەمەوە ، رۆژیك دوای دەسكەوتنی ئەو دەمانچەیە لە فرسەتیكدا چەند فیشەكیكم لێداو كوشتم و لەو ماڵە هەڵهاتم ، دووبارە گەرامەوە بۆ ئەو شوینەی كە كچەكانی دیكەی لێبوو “
گەرانەوەی “س” بۆ هەمان شوین لەوپەری نەزانی و پەشۆكانەوە بوە ، ئەوەی مایەی سەرسورمانە هیچ لێپرسینەوەیەكیان بەرانبەر نەكردوە بەڵام بۆ رۆژی دواتر دووبار فرۆشتویانە بە كەسێكی داعشی سعودی كە ناوی ئەبو عسمان بوە بە پێنج هەزار دۆلار ، دوای هاتنە دەرەوە لە گەراجی ئەو شوینە “س ” دەرگای سەیارەكە ئەكاتەوەو خۆی هەڵئەدات و هەڵدیت دوای 3 كاتژمیر دوبارە دەستگیر ئەكریتەوە ، ئەو كەسە بە كلكی دەمانچەكەی ئەكێشێت بەسەریدا و لەهۆش خۆی ئەچێت تا ئەگەنە شوینی مەبەست .
“س ” لەو ماوەیەدا روبەروی خراپترین مامەڵەی مرۆیی ئەبیتەوە كە هیچ وشەو دەربرینیك ناتوانی گوزارشتی بكات، سعودیەكی بیابانی برسی ئالی قورەیشی بەر ئەبیتە گیانی هەنجیریكی ئەسمەری چیای شەنگال و بە بێ هیچ رەحم و بەزەییەك تەنها بە سونەتی ئاینیكی داڕزاو وەك سەبیەیەك بۆ خۆیی حەڵا ئەكات و گوێ بەهیچ ئازار و دڵشكانیك نادات و وەحشی ئاسا تا دوا سنور ئازاری ئەدات . ، بەڵام “س ” دەسبەرداری خەونی ئازادی نابیت لەو ماوەیەدا چاودیری كابرای سعودی ئەكات كە دەرمان و شمەكی سركردن بەكار ئەهینیت .
“س ” وتی شەویك كابرای سعودی ٢ هاوریی داوەت ئەكات و داوای لیئەكەن كە قاوەیان بۆ حازر بكات ، ئەویش نامەردی نەكردوەو هەرچی دەرمانی دەستكەوتوە كردویەتیە ناو قاوەكەیان دوای ئەوەی كە ئەبو عسمان و هاوریكانی ئەكەونە ژیر كاریگەری دەرمانەكەوە “س ” فرسەت دێنیت و هەڵدیت ، وەك ژنێكی ئەو شوینە خۆی دائەپۆشیت و لەدەرەوە سواری تەكسیەك ئەبیت و داوای هاوكاری لە سایەقی تەكسیەكە ئەكات ، ئەو سایەق تەكسیە كەسیكی باش ئەبیت و ئەیبات بۆ ماڵی خوشكیكی كە ئەو ماڵە زۆر رقیان لە داعش ئەبیت و بەلێنی هاوكاریكردنی پێ ئەدەن ٢٠ رۆژ لەو ماڵە ئەمێنێتەوە ، ٢ برای “س ” كە دەربازبوی خیزانەكەیانن لە كەمپیكی شاری دهۆك ئەژین هەربۆیە “س ” پەیوەندی بە براكانی ئەكات ،خاوەن تەكسیەكە داوای ٢٠٠٠ $ ئەكات بۆ مانەوەو خواردن و گواستنەوەی “س ” بۆ سنوری توركیا ، دوای ئەوەی لەوڵاتی توركیا لەشاری سامسۆن پارەكە تەسلیم بەكەسیك ئەكریت ئەو شۆفیری تەكسیە “س ” ئەگەیەنیتە سنوری توركیا و لەگەڵ برایەكی ئەگەریتەوە بۆ شاری دهۆك .
ئەوكاتەی ئەم چاوپیكەوتنەم ئەنجامدا هیشتا چارەنوسی دایكی “س” و ٤ خوشكی و براژنیكی لەگەڵ ٨ مناڵیان دیار نەبوو ، ئەو بە جەستە ئازاد و رۆحیكی مردوەوە رۆژ و كاتەكانی بەسەر ئەبرد ، ئیستا لەوڵاتی ئەڵمانیایە بەمەبەستی چارەسەر لەریگەی بەرنامەی “جسر الجوی ” كە بەرنامەیەكی تایبەتی ولایەتی بادنبیرگی ئەڵمانیە و دكتۆر میرزا دینایی سەرپەرشتی ئەكات و تا ئیستا نزیكەی ١١٠٠ كەسی هاوشیوەی “س ” یان بۆ چارەسەر بردوە بۆ ئەڵمانیا .
