بۆچی ژمارە (١١) و (١٢)ی ئەنفالستان لەم مانگەدا لەچاپ دەرچوو ؟
بۆچی ژمارە (١١) و (١٢)ی ئەنفالستان لەم مانگەدا لەچاپ دەرچوو ؟
ئه‌ڵبه‌ت ئەم ساڵنامەیە پابەند نیە بەكاتێكی دیاریكراوەوە بۆیە لەكۆی مانگەكانی ساڵدا لەهەر مانگێكدا خرابێتە بەردیدەی خوێنەران هۆیەكی هەبووە، بەڵام چونكە هەتا ئێستا بەزۆری لەمانگەكانی نیسان و ئایاردا لە چاپدەرچووە، هەمیشە خوێنەرانی ئەم گۆڤارە لەو دومانگەدا چاوەڕوانیان كردووە، ئەوەش چاوەڕوانییەكی ڕەوایە، بەڵام زۆربەی ژمارەكانی رابوردوو، لەو بۆنەویادانەدا لەچاپ دەرچووە، كە ناوچەیین و لەبەرچاوانین، بۆنمونە لەیادی كیمیابارانكردن و ئەنفالكردنی هەردو گوندی گۆپتەپەو عەسكەرو ئەنفالكردنی خەڵكی ناوچەی قەڵاسێوكە بەگشتی و لەیادی كیمیابارانكردنی بالیسان و شێخ وەسان هەروەها لە یادی كۆمەڵكوژی و كیمیابارانكردنی گوندی (وەرێ ) كە پێشتر سەربەناحێی بێتواتە بووە و ئێستا سەربە ناحێی بالیسانە، لە یادی فرێدانە خوارەوەی سێ كەسایەتی گوندەكانی دەشتی كۆیە عەبدوڵای خەرابەیی و هاوڕێكانی .
بێگومان ئەم هەڵوێستەی ئەنفالستان لەسود بەدەرنەبووە بەڵكو بەپێچەوانەوە بووەتە هۆی ناساندنی ئەو تاوانانەی كە دەرهەق بەم میللەتە كراوەو راگەیاندنی كوردی پەراوێزی خستبوون و كەس باسی نەدەكردن، بەو هۆیەشەوە كەسوكاری قوربانیەكان و خەڵكی ناوچەكە هەستیان بە پەراوێزخستن و رەنج بەخەساری خۆیان دەكرد .
ژمارە (11) ی ئەنفالستان لە یادی ئەنفالكردنی هەڵەبجەییەكاندا دەردەچێت، یادی تاوانێك كە بەداخەوە نەك جیهان لێی بێئاگایە تەنانەت لە هەرێمی كوردستان ولەوەش خراپتر هەندێك هەڵەبجەیش لێی بێئاگان و هێشتا نازانن خەڵكی شارەكەیان ئەنفالكراون و دەیان كەسیان لە نوگرەسەلمان لەبرسان و لە تینواندا مردووەو هێشتا تەرمەكانیان لەوێ بەجێماوەو هەندێكی تریشیان هێشتا چارەنوسیان نادیارەو وەك هەموو ئەنفالكراوانی تر بێسەروشوێنن . تەنانەت تیمەكەی میدل ئێست ۆچ كە پرۆسەی ئەنفال و جینۆسایدكردنی كوردیان ساخ كردووەتەوە بەوشێوەیە باسی پرۆسەی ئەنفال دەكات كەوا لە نێوان ساڵانی (1987-1988) ئیعدام كردنی بەكۆمەڵ وبێسەروشوێنكردنی دەیان هەزار خەڵكی بێچەك بوو، كە ژمارەی زۆریان لەوانە خەڵكی گەرمیان بوون و گرنگییەكی ئەوتۆی بە ئەنفالكردنی هەڵەبجەییەكان نەداوە، لەناوخۆش بێجگە لە عارف قوربانی كەسی ترم پێشك نایات ئاوڕی لە ئەنفالكردنی هەڵەبجەییەكان دابێت.
ئاوڕدانەوەی ئەنفالستان لەم دۆسێییە نەمەسەلەیەكی سۆزدارییەو نە لەبەرخاتری چەند كەسێكی دیاریكراویشە بەڵكو دۆكۆمێنتكردنی تاوانێكی ترە بۆمێژوو، بەتایبەتیش دۆكۆمێ،تكردنی تاوانی ئەنفال و بێسەروشوێنكردنی هەڵەبجەییەكان زۆر زۆر پێویستە چونكە ئەگەر فریانەكەوین تاوانێكی تری جینۆساید لەناو وێنەگشتیەكەی تاوانی كیمیابارانكردنی شاری هەڵەبجەدا ون دەبێت . ئەم ژمارەیە پێماندەڵێت هەڵەبجە تەنها كیمیابارانكراوە، بەڵكو ئەنفالیشكراوە، شەهیدانی هەڵەبجە تەنها ئەوكەسانە نین كە لەناوەندی شاری و لەدەوروبەری شاری هەڵەبجە لە گۆڕی بەكۆمەڵدا نێژراون بەڵكو تەرمی هەڵەبجەییە ئەنفالكراوەكان لەبیابانەكانی خواروی عێراقیشن، بەلای كەمەوە 52 كەسی هەڵەبجەیی لە ژن و منداڵ و پیروگەنج لە نوگرەسەلمان نێژراون و كەسوكاریان چاوەروانی هەوڵ وهیمەتی حكومەتن روفاتەكانیان بهێنێتەوەو لە زێدی خۆیان ئەسپەردەی خاك بكرێنەوە، لەم ژمارەیەدا بەلای كەمەوە چواركەس دیداریان لەتەكدا سازكراوەو بەوردی بەسەرهاتی خۆیان و ئەنفالكردنی هەڵەبجەییەكانمان بۆ دەگێڕنەوە.
لەلایەکی تریشەوە ئەنفالی ناوچەی بادینان لە ٢٥ی ئابدا دەستیان پێکردوو، لە ٢٨ی ئابدا کۆمەڵکوژییەکیان لە گوندی کورێمێ ئەنجامدا، بۆریزگرتن لە قوربانیانی ئەنفالی بادینان بەگشتی و قوربانیانی کۆمەڵکوژی گوندی کورێمێ بەتایبەتی ژمارە ١٢ یان پێشکەش دەکەین .
