محەمەد حسێن بەپێی خۆی چوو بۆ قۆرەتوو، ئەنفالكراو نەگەڕایەوە جەلال عومەر ساڵح
محەمەد حسێن بەپێی خۆی چوو بۆ قۆرەتوو، ئەنفالكراو نەگەڕایەوە
جەلال عومەر ساڵح
لە پێینی (گامە خەڵ)“١”دا، لەباوەشی گۆمەزرەدا شۆڕە سوار‌و شۆخە پیاوی خانە خوێیەكەی تیپی پەنجاو سێ ی شێروانە، پیاوێكی لێو بەخەندەو هزر روون‌و میوان دۆست،دەرگای دێوەخان لەسەر پشت، و قوتابخانەی شۆڕشی نوێ. ئەو پیاوە مەزنە (محەمەد حسێن ئەسعەد)ی ناسراو بەحەمەی كاحسێن لە دایكبووی ساڵی 1955لە گوندی (گۆمەزەرد)ی سەر بەناحیەی تیلەكۆ چاوی بەژیان هەڵهێنا.ئەو لە عەشیرەتی روغزایی بوو، مەردانە شانی دابووە بەرخزمەت لە پێناوی بزافی كوردایەتی‌و ئاسۆی روونی دوارۆژی گەلی كورد. سەرباری تەنگو چەڵەمەكانی ژیان ئەركی بەخێوكردنی خێزانێكی بێ سەر پەرشتیاری وەك ماڵی مامی خوالێخۆشبووی (مامە حەسەن) لە ئەستۆ گرتبوو.بەمیهرەبانییەوە توانی كەلێنی بێ باوكیان پڕ بكات لە نازو خۆشەویستی. بەداخەوە ئەوانیش وەك تەواوی گوندەكانی تری گەرمیان بەر شاڵاوی ئەنفال كەوتن و لە تاوانە نەگریسەكانی بەعس بێبەش نەبوون.
لەو گوندە بچكۆلەیەدا (42)چل‌ودوو كەس، ئەنفالكران كە (12)یان ئەندامی خێزانەكەی بوون. زۆر جێگەی داخە، خانە خوێیەكەی بەرپرسەكانی تیپی (53)ی شێروانە وكادیرو پێشمەرگەكانی ئەو ناوچەیە ئێستا بەئاستەمیش ناتواندرێ بناسرێتەوە، چونكە لای ئێمە، وا باوە وەفا وەك كەفی سەرئاوە، ئەو دیوەخانە دەمەترییەی كە هەردەم لانەی خەباتی كوردایەتی بوو، ئێستا شاری بایەقوشەو بە تەواوی دارووخاوە.دەبوو ئەو كاروان سەرایە، بكرابابە بەهەوار گەیەك بۆنەخۆشی (لەبیرنەچوونەوە). بۆ ئەوانەی پێیگەیاندن و پەنای رۆژە سەختەكانی ژیانیان بوو، چونكە زۆر شوێنی كوردستان دوای پرۆسەی ئازادی عێراق ئاوەدانكرایەوە، بەڵام گوندی گۆمەزەرد بەبێ خەمخۆر مایەوە. دڵنیام لەوەی هەركەسێك ئەو پیاوە مەردەی ناسیبێت، گەواهی راستییەكان دەدات. هاوڕێ و هاوتەمەن‌و هاوگوندو هاو سەفەر (رەفعەت عەلی شەریف) بەئاهێكی قوڵ و چاوێكی پڕ لە فرمێسكی قەتیس ماو بۆی گێڕامەوە: كاتێ گەرمیان بەرشاڵاوی ئەنفال كەوت، لەگوندی كوڵەجۆبووم، حەمەی كاحسێن لە ڕێگەی دۆستێكی خۆیەوە توانی بچێتە شاری كەلار‌و بۆ ماوەی شەو رۆژێك لە كەلار مایەوە، بەڵام كە گەڕایەوە، زانی تەواوی خانەوادەكەی بەرەو ناحیەی (قۆرەتوو) براون. بۆیە بڕیاری دا هەمان چارەنووسی خانەوادەكەی هەڵبژێرێت. هەرچەندە تكام لێكرد، خۆی نەداتە دەستی قەدەر بەلام بێسوود بوو، گووتی : پارەم پێنییە، منیش هەرچیم پێبوو، وەك برا بەشمان كردو ڕۆیشت و نەگەڕایەوە ئیتر بۆ هەتا هەتایە ماڵئاوایی لێكردم.ئەو ماڵئاواییە یەكجاری بوو، بۆئەوبیابانەی كەلەخەویشدا نەمن و نەئەو نەمانبینیبوو. بیابنێك كە دواجار بوو بەدومەنزڵگای هەموویان !
(١) – ناوی گوندێکی گەرمیانە سەر بە قەزای کفرییە.
