سه‌ردێره‌كان
- رەنگە ڕۆژێک بیابان ببێت بەگوڵزار …………………………….هۆمەر محەمەد
- لەمێژە لەم ڕۆژە ترساوم هۆمەر محەمەد
- في حضرة الفناء… الإبادة الجماعية منذ آلاف السنين وحتى اليوم! إعداد المحامية: رولا باش إمام
- دووەمین كۆنفرانسی “جینۆساید ڕەنگدانەوەی لە ئەدەب و هونەرومیدیادا” لەشاری سلێمانی بەڕێوەچوو.
- خەڵکی ئەنفال کردووەو بێباکانە لە بۆنەکاندا دەردەكەوێت. ……………زانا یادگار
تراژیدیای بریندارانی كیمیابارانی هەڵەبجە
تراژیدیای بریندارانی كیمیابارانی هەڵەبجە
کامل عەبدولقادر
پاش تاوانی كیمیابارانی هەڵەبجەو شەهید بوونی زیاتر لە (5000) كەسی سڤیل 
هەزاران كەسیش بە برینداری لە لێواری مەرگ گەڕانەوەو سەدانیان لەبری مەرگێكی یەكجاری ڕووبەڕووی مەرگ و گیان لەدەستدانێكی درێژ خایەن بوونەوە!.
ئەم سەدان بریندارە ژمارەیەكی بەرچاویان لەساڵی (1988) بەدواوە تاوەكو ئەمڕۆ لەئاوارەیەی و لەنیشتماندا لە نەخۆشخانەو ماڵەكانی خۆیاندا بەبرینداری و زۆر بێ نازانەو بەكۆڵێك گلەیی لەدەسەڵاتدارانی بەغداو هەرێم گیانیان سپاردووەو شەهیدبوون و بەجێیان هێشتووین .
بەپێی ئامارو ئەو زانیاریانەی بەردەستی كۆمەڵەكەمانە نزیكەی ( 300 ) لەو بریندارانە تاوەكو ئەمڕۆ لە ژیاندا مان و ڕۆژگارێكی پڕ ئازارو ژان و خەم بەڕێ دەكەن، باری تەندروستی (170) برینداریان باش نییەو نزیكەی ( 50 ) ی دیكەیان باری تەندروستیان هێجگار خراپەو بەردەوام لێیان شەهید دەبێت.
زۆرێك لەم بریندارانە پێویستیان بەچاندنی قەرەنیەی چاو هەیە ژمارەیەكیشیان پێویستیان بەچاندنی بەشێك لەسی یاخود هەموو سییەكانیان هەیە !.
پاش هەوڵی بێ وچان و لەسەر داوای كۆمەڵەكەمان سەرۆكایەتی هەرێم و حكومەتی هەرێمی كوردستان و خاتوو هێرۆ ابراهیم احمد و چەند پەرلەمانتارێكی كۆمەڵی ئیسلامی و ئاغای بارانی و دكتۆر نەوزاد هاواری و تیمێكی كەنەدی و بنكەی چارەسەری بریندارانی كیمیایی كە بەشێكە لەڕێكخراوی چارەسەری قوربانیانی ئەشكەنجەو چەند لایەن و كەسایەتییەكی دیكە لەم ساڵانەی دواییەدا توانیان خزمەتێك بە بریندارانی كیمیای بكه‌ن و ژمارەیەكی زۆریان براونەتە ئێران و سعودیەو ژمارەیەكی زۆر كەمیشیان که به په‌نجه‌ی ده‌ست ده‌ژمێررێن براونەتە نەمساو ئیتالیا، گەلێكیان چەندین جۆر نەشتەرگەریان بۆ كراوە كە مایەی دەستخۆشییە.
بەڵام ئەوەی شایانی گلەیی و نیگەرانیە ئەوەیە كە بەغدا گوێ ی خۆی لێ كەڕ كردوون و دەسەڵاتدارانی هەرێمیش زۆر درەنگ بە هانای ئەم بریندارانەوە هاتن كە ئەمەش وای كرد ئەو هەوڵانەی دران بۆ چارەسەری بریندارەكان ئاكامێكی ئەوتۆو دڵخۆشكەری نەبێت لەبەر ئەوەی ئەم بریندارانە لە فەرامۆش كردنی چەندین ساڵەیاندا نەخۆشییەكانیان گەشتۆتە ئاستێكی زۆر مەترسییەوەو لانی كەم لەئێران ناتوانرێت كارێكی ئەوتۆیان بۆ بكرێت كە دەكرا لەڕۆژگاری شەری براكوژی و خۆ كوژیدا ئەو خەرجیانەی لایەنەكان دەیان كرد بۆ بەرەكانی شەڕو لە كڕینی چەك و تەقەمەنیدا بۆ بریندرانی كیمیایی خەرج بكرایەو چارەسەری ئەوانی پێ بكرایە ئەو كات چارەنووسی بریندارەكان بەم ڕۆژە سەختە نەدەگەشت و لەدەست دەرنەدەچوون.
ئەو بریندارانەش كە لەم چەند ساڵەی دواییەدا براون بۆ تاران بۆ چارەسەر ( بێجگە لەو بریندارانەی لە ڕێگای سەرۆكایەتی هەرێمەوە براون بۆ تاران) ڕووبەڕووی بارودۆخێكی سەخت و فەرامۆش كردن بوونەتەوە، دەبێت نزیكەی ( 30 كاتژمێر) لە پاسدا بن بەچوون و گەڕانەوەیانەوە كە هەق وابوو بەفڕۆكە سەفەریان پێ بكردنایە، هەروەها كە دەبرێنە بەردەم دكتۆرەكانیشیان لەبەر ئەوەی بەلێشاو دەیان بەنە لایان پشكنینێكی ئەوتۆیان بۆ ناكرێت، هەندێكیشیان ئەو دەرمانانەی بۆی كڕراوە ماوەی بەسەرچوونی زۆر نزیك بووە، ژمارەیەكیشیان پاش ئەوەی نەشتەرگەریان بۆ كراوە لەبەر درەنگ بردنەوەیان بۆ لای دكتۆرەكانیان چاوەكانیان هێندەی تر خراپ بووەو تیایاندایە چاوی لەدەستداوە، لە كاتی نووسینی ئەم بابەتەمدا سەدان برینداری كیمیایی چاوەڕێن ببرێنەوە بۆ تاران و برینداری كیمیایی هەیە دكتۆر وادەی نەشتەرگەری چاوەكانی بۆ دیاری كردووەو ئەگەر نەشتەرگەری نەكرێت لە زووترین كاتدا چاوەكانی لەدەست دەدا!، كەس خۆی ناكات بە خاوەنیان، هەیانە ساڵ زیاتر تێپەڕیوە بەسەر وادەی گەڕانەوەیدا بۆ لای دكتۆرەكەی و دەرمانی لێ بڕاوەو دەرمانەكانیشی لێرە دەست ناكەوێت و دوور نییە پەنا بۆ زیان گەیاندن بەخۆی ببات!، ئەمەی باسم كرد مشتێك بوون لە خەرواری خەم و نەهامەتی و تراژیدیای بریندارانی كیمیایی.
بۆ چارەسەرو ڕەواندنەوەی ئەم خەمە گەورەیە دەبێت دۆسیەی بریندارانی كیمیایی لەوەزارەتی شەهیدان وەربگیرێتەوەو بسپێررێت بەوەزارەتی تەندروستی و بەزوویی نەخۆشخانەی بریندارانی كیمیایی لە هەڵەبجە تەواو بكرێت و بكرێتەوە بە ڕووی بریندارانداو تیمێكی پزیشكی پسپۆڕ و دڵسۆزو بە توانا سەرپەرشتی چارەسەر كردنیان بكات و سەرجەم پێداویستییە پزیشكییەكانیان لەنەخۆشخانەكەو دەرەوەی نەخۆشخانەكەدا لە ئەستۆ بگرێت، ناوبەناو تیمی پزیشكی بیانی لە ئێران وڵاتانی دیكە بهێنرێت بۆ هەڵەبجە بۆ بینین و چارەسەر كردنی ئەم بریندارانە.
لەسەرداماندا بۆلای وەزیری تەندروستی حكومەتی هەرێمی كوردستان لە بەرواری ( 9/3/2015) سەبارەت بە دواكەوتنی ئەو نەخۆشخانەیە كە( 8 ساڵە) دەست بە دروست كردنی كراوەو هێشتا تەواو نەبووە جەنابی پێی ڕاگەیاندین كە پاش سێ مانگی تر ئەو نەخۆشخانەیە دەكرێتەوە بە ڕووی برینداراندا، هیوادارین هەر سێ مانگ بێت ونەبێت بە سێ ساڵ!.
زۆر نەگونجاوە لە هەموو ڕوویەكەوە پتر لە (600) برینداری كیمیایی كوردستان لە بارودۆخێكی دژواردا ببرێن بۆ ئێران و خەرجییەكی زۆر بكرێت لە كاتێكدا نەخۆشانەیەكی تایبەت بۆ ئەم بریندارانە دروست دەكرێت، كە ئەمە دەبێتە هۆی گەڕاندەوەی گوژمەیەك پارەش بۆ گەنجینەی حكومەتی هەرێمی كوردستان و بێزار نەبوونی بریندارەكانیش لە هەمان كاتدا.
